కూష్మాండా దేవి దుర్గాదేవి నవరాత్రిలో పూజించే నాలుగవ అవతారం. ఈ అమ్మవారు సృష్టికి మూలకారణంగా భావించబడతారు. "కూ" అంటే చిన్న, "ఉష్మ" అంటే వేడి లేదా శక్తి, "ఆండ" అంటే గుండ్రని సృష్టి. కూష్మాండా దేవి స్వయంగా సృష్టికి మొదటి వెలుగును ఇచ్చిన దేవతగా గుర్తింపు పొందారు. ఆమె ప్రకాశంతో సృష్టి చీకటిని తొలగించింది.
### కూష్మాండా అవతారం:
కూష్మాండా దేవి అష్టభుజాల దేవతగా కనిపిస్తారు, అంటే ఆమెకు ఎనిమిది చేతులు ఉంటాయి. ఆమె ప్రతి చేతిలో ఆయుధాలు మరియు ఇతర పవిత్ర వస్తువులు ఉంటాయి, ఇవి త్రిశూలం, చక్రం, గద, కమండలం, ధనుస్సు, అక్షమాల (జపమాల), కమలం మరియు కుంకుమతో కూడిన పాత్రలు. ఆమె సింహంపై కూర్చుని ఉంటుంది, ఈమె రూపం చిత్తశుద్ధికి మరియు శక్తి ప్రదానానికి ప్రతీక.
పూజా విధానం:
1. సామాగ్రి: పసుపు, కుంకుమ, పూలు, పంచామృతం, కొబ్బరి, పాలు, చక్కెర, మరియు పూల మాల.
2. పూజా క్రమం:
- కూష్మాండా దేవిని స్మరించి పూజ ప్రారంభించాలి.
- పూలు, పసుపు, కుంకుమ సమర్పించి, గంధం మరియు ధూపం సమర్పించాలి.
- నైవేద్యం సమర్పించి అమ్మవారికి ప్రార్థనలు చేయాలి.
- మంత్రం: "ఓం కూష్మాండాయై నమః" అంటూ అమ్మవారిని ఆరాధించాలి.
- ఈ రోజున భక్తులు శక్తి మరియు ఆరోగ్యాన్ని కోరుతూ అమ్మవారిని పూజిస్తారు.
ప్రసాదం:
కూష్మాండా దేవికి ప్రసాదంగా పంచామృతం, పెరుగు, వడలు, పులిహోర లేదా శనగ పప్పుతో తయారు చేసిన ప్రసాదాలు సమర్పిస్తారు. పులిహోర, కర్బూజ పండ్లు, కొబ్బరి చిప్పలు వంటి ప్రసాదాలు ఈ రోజున ప్రత్యేకంగా సమర్పిస్తారు.
ఈ విధంగా, కూష్మాండా అమ్మవారి పూజ ద్వారా భక్తులు జీవితంలో శక్తిని, ఆరోగ్యాన్ని మరియు విజయం కోసం ఆమె కృపను పొందుతారు.