శుభ ముహూర్తాలు (Auspicious Muhurtham) – హిందూ ధర్మంలో ప్రాముఖ్యత
శుభ ముహూర్తం అనేది హిందూ సంప్రదాయంలో ఏదైనా
శుభకార్యాన్ని ప్రారంభించడానికి అనుకూలమైన సమయం.
ఇది గ్రహగతులు, నక్షత్రాలు, తిథులు, యోగాలు, కరణాలు,
లగ్నాలు వంటి జ్యోతిష శాస్త్ర ప్రమాణాలను ఆధారంగా
చేసుకొని నిర్ణయించబడుతుంది.
⸻
1. శుభ ముహూర్తం ఎందుకు ముఖ్యమైనది?
✅ ఆధ్యాత్మిక శుభత – శుభ ముహూర్తంలో
పనులు ప్రారంభిస్తే సకల శుభఫలితాలు లభిస్తాయి.
✅ గ్రహ స్థితి అనుకూలత – గ్రహాల శక్తులు
అనుకూలంగా ఉండే సమయాన్ని ఎంచుకోవడం
ద్వారా కర్మల ఫలితాలు మెరుగవుతాయి.
✅ సంకల్ప శక్తి – శుభ ముహూర్తంలో ప్రారంభించిన
పనులు విజయవంతంగా పూర్తవుతాయని విశ్వాసం.
✅ దోష నివారణ – అశుభమైన సమయాలను
తప్పించడం ద్వారా ప్రతికూల ఫలితాలను తగ్గించుకోవచ్చు.
⸻
2. శుభ ముహూర్తాన్ని ఎలా నిర్ణయిస్తారు?
(A) పంచాంగం (Panchangam) ఆధారంగా
హిందూ కాలగణన ప్రకారం, పంచాంగం , ముహుర్త గ్రంథాలు
ప్రకారం ముహూర్తాన్ని నిర్ణయిస్తారు.
పంచాంగంలోని ఐదు ముఖ్యమైన అంశాలు
తిథి, వారము, నక్షత్రం, యోగం, కరణం
శుభ ముహూర్తాలను నిర్ణయించేందుకు ఉపయోగిస్తారు.
1️⃣ తిథి (Lunar Day) – పౌర్ణమి, అమావాస్య
మినహా కొన్ని శుభ తిథులు ఉన్నాయి.
2️⃣ వారము (Week Day) – సోమవారం,
గురువారం, శుక్రవారం ఎక్కువగా శుభదినాలు.
3️⃣ నక్షత్రం (Star) – అశ్విని, మృగశిర,
రోహిణి, పుష్యమి, హస్త, అనూరాధ, ఉత్తర ఫల్గుణి
వంటి నక్షత్రాలు శుభ ముహూర్తాలకు అనుకూలం.
4️⃣ యోగం (Yoga) – శుభకార్యాలకు సిద్ధి,
బ్రహ్మ, అయుష్మాన్ వంటి యోగాలు మంచి ఫలితాలు ఇస్తాయి.
5️⃣ కరణం (Karana) – గర, వణిజ,
భద్ర వంటి కరణాలు శుభ ఫలితాలు ఇస్తాయి.
⸻
3. వివిధ కార్యాలకు శుభ ముహూర్తాలు
(A) వివాహ ముహూర్తాలు (Marriage Muhurtham)
• వివాహం కోసం ఉత్తమ నక్షత్రాలు – మృగశిర, రోహిణి,
ఉత్తర ఫల్గుణి, హస్త, స్వాతి, అనూరాధ, మఖ, ఉత్తరాషాఢ, ఉత్తరాభాద్ర.
• శుభమైన లగ్నాలు – మేష, వృషభ, మిథున,
కర్కాటక, కన్యా, తులా, ధనుస్సు, కుంభ లగ్నాలు.
• మహా శుభమైన తిథులు – ద్వితీయ, తృతీయ,
పంచమి, సప్తమి, దశమి, ఏకాదశి, త్రయోదశి.
• మంగళవారం, శనివారం వివాహాలకు చాలా అరుదుగా అనుకూలం.
⸻
(B) గృహ ప్రవేశ ముహూర్తాలు (Housewarming Muhurtham)
• ఉత్తమ నక్షత్రాలు – రోహిణి, మృగశిర, ఉత్తర ఫల్గుణి,
హస్త, అనూరాధ, ఉత్తరాషాఢ, ఉత్తరాభాద్ర.
• శుభమైన లగ్నాలు – మేష, వృషభ, కన్యా,
తులా, ధనుస్సు, కుంభ లగ్నాలు.
• ఉత్తమ రాశి వృషభ, మిథున, కర్కాటక,
తుల, మకరం, మీన రాశులు.
• శుభ మాసాలు – వసంత, శిశిర ఋతువులు
గృహ ప్రవేశానికి అనుకూలం.
⸻
(C) నామకరణ ముహూర్తం (Naming Ceremony Muhurtham)
• శిశువు జన్మించిన 11వ, 21వ, 30వ రోజున లేదా
3, 5, 7, 9 నెలల వయస్సులో నామకరణం చేయడం శుభప్రదం.
• శుభ నక్షత్రాలు – రోహిణి, మృగశిర, పుష్య,
హస్త, అనూరాధ, ఉత్తరాషాఢ, ఉత్తరాభాద్ర.
⸻
(D) విద్యారంభ ముహూర్తం (Aksharabhyasam Muhurtham)
• ఉత్తమ నక్షత్రాలు – అశ్విని, మృగశిర, పుష్య,
హస్త, అనూరాధ, శ్రవణం, రేవతి.
• ఉత్తమ లగ్నాలు – మేష, వృషభ, మిథున,
కన్యా, తులా, ధనుస్సు, కుంభ.
• విద్యారంభానికి ఉత్తమ తిథులు – ద్వితీయ,
తృతీయ, పంచమి, షష్ఠి, నవమి, ఏకాదశి.
⸻
(E) ఉపనయనం (Thread Ceremony Muhurtham)
• ఉత్తమ నక్షత్రాలు – హస్త, అనూరాధ,
ఉత్తర ఫల్గుణి, ఉత్తరాషాఢ, ఉత్తరాభాద్ర, మృగశిర.
• శుభమైన తిథులు – తృతీయ, పంచమి,
షష్ఠి, దశమి, ఏకాదశి.
• వసంత ఋతువులో ఉపనయనం అత్యంత శుభప్రదం.
⸻
4. అసూక్త ముహూర్తాలు (Inauspicious Muhurtham)
🔴 అశుభ తిథులు – అమావాస్య, పౌర్ణమి, అష్టమి, చతుర్దశి.
🔴 అశుభ నక్షత్రాలు – అర్ద్ర, అశ్లేష, భరణి, క్రుతిక,
మఖ, జ్యేష్ఠ, మూల, పూర్వాషాఢ, పూర్వాభాద్ర.
🔴 అశుభ రోజులు – మంగళవారం, శనివారం
కొన్ని కార్యాలకు అనుకూలం కాదు.
🔴 కార్తీక, మాఘ మాసాల్లో కొన్ని కార్యాలకు
శుభ ముహూర్తాలు లేవు.
పంచక రహితం – శుభ ముహూర్త నిర్ణయ విధానం
పంచక రహితం అనేది హిందూ జ్యోతిష శాస్త్రంలో అత్యంత
ముఖ్యమైన నియమం, ఇది ఏ శుభకార్యానికైనా అనుకూలమైన
సమయాన్ని నిర్ణయించడానికి ఉపయోగిస్తారు.
1. పంచక రహితం అంటే ఏమిటి?
పంచక అంటే మృత్యు, అగ్ని, రాజ, చోర,
రోగ పంచకాలు కలిపిన ఐదు రకాల అపశకున సమయాలు.
ఏదైనా ముహూర్తాన్ని నిర్ణయించేటప్పుడు పంచక రహితం
అయ్యిందా లేదా అనేది పరిశీలించాలి.
ఈ ముహూర్తానికి తిథి, వార, నక్షత్ర, లగ్న అనే
నాలుగు అంశాలను తీసుకుని 9తో భాగించి మిగిలిన శేషాన్ని గమనించాలి.
2. పంచక శేషఫలితాలు
📌 మిగిలిన శేషం 1 అయితే → మృత్యు పంచకం –
అత్యంత అశుభం, మృత్యువు సంభవించే ప్రమాదం.
📌 మిగిలిన శేషం 2 అయితే → అగ్ని పంచకం –
అగ్నిప్రమాదాలు సంభవించే అవకాశం.
📌 మిగిలిన శేషం 4 అయితే → రాజ పంచకం –
కార్యక్రమం విఘ్నాలు, అవాంతరాలు ఎదుర్కోవచ్చు.
📌 మిగిలిన శేషం 6 అయితే → చోర పంచకం –
దొంగతనాలు జరిగే అవకాశం.
📌 మిగిలిన శేషం 8 అయితే → రోగ పంచకం –
శారీరక రోగాలు, ఆరోగ్య సమస్యలు కలుగవచ్చు.
కాబట్టి, పంచక శేషంగా 1, 2, 4, 6, 8 సంఖ్యలు
వస్తే, ఆ ముహూర్తం అనుకూలం కాదు.
3. తప్పనిసరి పరిస్థితుల్లో పంచక దోష నివారణ
శాస్త్రం ప్రకారం, కొన్ని సందర్భాల్లో పంచక ముహూర్తాలను
ఉపయోగించవచ్చు, కానీ కొన్ని నియమాలను పాటించాలి.
శ్లోకం:
🔸 చోర రోగ త్యజే రాత్రౌ దివారాజాగ్ని మేవచ
🔸 అహోరాత్రం త్యజేత్ మృత్యుః పంచకాని విచారయేత్
అంటే,
🔹 చోర, రోగ పంచకాలను రాత్రి ముహూర్తాల్లో వదిలివేయాలి
(పగటిపూట ముహూర్తంగా ఉపయోగించవచ్చు).
🔹 రాజ, అగ్ని పంచకాలను పగటి ముహూర్తాల్లో వదిలివేయాలి
(రాత్రిపూట ముహూర్తంగా ఉపయోగించవచ్చు).
🔹 మృత్యు పంచకాన్ని ఎప్పటికీ వదిలివేయాలి.
4. పంచక రహితం ముహూర్తం ఎలా నిర్ణయించాలి?
ముహూర్త సమయానికి ఉన్న తిథి, వార, నక్షత్ర,
లగ్నాలను కలిపి 9తో భాగించాలి.
1️⃣ శేషం 1, 2, 4, 6, 8 వస్తే → పంచక దోషం
ఉన్న ముహూర్తం – శుభకార్యాలకు అనుకూలం కాదు.
2️⃣ శేషం 0, 3, 5, 7 వస్తే → పంచక రహితం
– శుభకార్యాలకు అనుకూలం.
ఉదాహరణ:
• తిథి: ద్వాదశి (12)
• వారము: బుధవారం (4)
• నక్షత్రం: హస్త (13)
• లగ్నం: మిథున (3)
12 + 4 + 13 + 3 = 32
🔹 32 ÷ 9 = 3 మిగతా శేషం
🔹 శేషం 3 – శుభ ఫలితంగా పంచక రహితం,
ముహూర్తం అనుకూలం.
5. పంచక రహితం ఉపయోగించే శుభ కార్యాలు
✅ వివాహ ముహూర్తం
✅ గృహప్రవేశ ముహూర్తం
✅ నామకరణ ముహూర్తం
✅ విద్యారంభ ముహూర్తం
✅ ఉపనయనం ముహూర్తం
✅ యాత్ర ప్రారంభం
✅ అన్నప్రాశనం, సీమంతం, అక్షరాభ్యాసం
6. ముహూర్తం నిర్ణయించడంలో జాగ్రత్తలు
✔ పంచక రహిత సమయాన్ని ఎంచుకోవాలి.
✔ పంచాంగ శాస్త్రం ప్రకారం తిథి, నక్షత్రం, లగ్నం చూసుకోవాలి.
✔ వేద పండితుల సూచన మేరకు ముహూర్తం ఖచ్చితంగా నిర్ణయించుకోవాలి.
✔ మహా శుభ ముహూర్తాలలో పంచక దోషం లేకుండా చూసుకోవాలి.
7. శుభ ముహూర్తాల ఖచ్చితతకు పంచక రహిత గణన అవసరం
📌 పంచక దోషంతో శుభకార్యాలు చేసుకుంటే అవి విఫలమయ్యే అవకాశముంది.
📌 పండితుల సూచన మేరకు శాస్త్రోక్తంగా ముహూర్తాన్ని నిర్ణయించాలి.
📌 పంచక రహితం అనేది వివాహం, గృహప్రవేశం,
నామకరణం వంటి ముఖ్యమైన శుభకార్యాలకు తప్పనిసరి.
📌 పంచక దోషాన్ని తొలగించేందుకు ప్రత్యేక పూజలు, హోమాలు చేయవచ్చు.
8. ముగింపు
పంచక రహితం అనేది హిందూ ధర్మంలో ఒక ముఖ్యమైన నియమం,
ఇది ముహూర్తాన్ని ఖచ్చితంగా నిర్ణయించడానికి ఉపయోగపడుతుంది.
ఏదైనా శుభకార్యానికి ముందు తిథి, వార, నక్షత్ర, లగ్నాలను పంచక గణన
ప్రకారం పరిశీలించి ముహూర్తం నిర్ణయించడం అత్యంత శ్రేయస్కరం.
✅ పంచక రహిత ముహూర్తం అనుసరించడం వల్ల
శుభ కార్యాలు సాఫల్యమవుతాయి.
✅ పంచక దోషంతో కార్యం చేపడితే ప్రతికూల ప్రభావాలు రావొచ్చు,
కాబట్టి జాగ్రత్తగా గణన చేసి ముహూర్తం నిర్ణయించుకోవాలి.
శుభ ముహూర్తాలు అనేవి హిందూ సంప్రదాయంలో శాస్త్రీయంగా
మరియు ఆధ్యాత్మికంగా నిర్ణయించబడతాయి.
ఇవి జీవితంలో శుభకార్యాలను విజయవంతంగా చేయడానికి సహాయపడతాయి.
పంచాంగ శాస్త్రం ప్రకారం గోచారం, దశా, లగ్నం, నక్షత్రం,
తిధి తదితర అంశాలను పరిశీలించి నిర్ణయం తీసుకోవడం ఉత్తమం.
😊 మీరు ఏ శుభకార్యం కోసం ముహూర్తం తెలుసుకోవాలనుకుంటున్నారు?
మీ కోసం ఖచ్చితమైన ముహూర్తాన్ని మా జ్యోతిష్య సర్వీసుల నుండి మీరు పోందవచ్చు.
