సీమంతం (Seemantham) – గర్భిణీ స్త్రీకి శుభాశీర్వాదంగా చేసే హిందూ సంప్రదాయం
సీమంతం అనేది గర్భిణీ స్త్రీ ఆరోగ్యానికి,
భవిష్యత్తులో పుట్టబోయే బిడ్డ మేధస్సు, ఆధ్యాత్మికత,
మంచి సంస్కారాల కోసం నిర్వహించే హిందూ గర్భసంస్కారం.
ఇది 16 షోడశ సంస్కారాలలో (Ṣoḍaśa Saṁskāras) ఒకటి.
1. సీమంతం అంటే ఏమిటి?
“సీమంత” అంటే గర్భిణీ స్త్రీ తల నడుమ
భాగాన్ని సూచించే పదం.
• ఇది సాధారణంగా గర్భధారణ 6వ
లేదా 7వ నెలలో నిర్వహించే ఓ శుభ సంస్కారం.
• గర్భిణికి శక్తి, మానసిక శాంతి, ఆరోగ్య పరిరక్షణ,
మరియు బిడ్డకు మేధస్సు పెంపొందించే విధంగా ఈ కర్మను చేస్తారు.
• సీమంతం సమయంలో ఆమె తలమీద
దివ్యమైన నీటిని పోసి ఆశీర్వదిస్తారు.
• సీమంతం అనేది గర్భిణికి ఆనందాన్ని,
భవిష్యత్ బిడ్డకు శ్రేయస్సును కలిగించేందుకు
నిర్వహించే ప్రత్యేక శుభ కార్యం.
2. సీమంతం చేసే ఉద్దేశ్యాలు
✅ గర్భిణీ ఆరోగ్యాన్ని మెరుగుపరచడం
✅ భవిష్యత్ బిడ్డ మానసిక శక్తిని పెంపొందించడం
✅ అనుకూలమైన ఆహారం, పోషకాహారం,
మంచి సంగీతం ద్వారా శిశువు మెదడు అభివృద్ధి
✅ పరిశుభ్రత, దైవ సంకల్పం ద్వారా
తల్లి మానసిక ప్రశాంతత పొందడం
✅ కుటుంబ సభ్యుల ఆశీర్వాదాలను పొందడం
3. సీమంతం ఎప్పుడు చేయాలి?
📌 గర్భధారణ ఆరో నుంచి ఏడో నెల మధ్య
(6th or 7th month) చేయడం ఉత్తమం.
📌 పుష్య, మృగశిర, హస్త, అనూరాధ,
ఉత్తర ఫల్గుణి, స్వాతి నక్షత్రాలలో సీమంతం చేయడం ఉత్తమం.
📌 శుభ ముహూర్తంలో పండితుల సూచన
మేరకు నిర్వహించాలి.
📌 పంచాంగ ప్రకారం ద్వితీయ, తృతీయ,
పంచమి, సప్తమి, దశమి, ఏకాదశి, త్రయోదశి
తిథులు ఉత్తమమైనవి.
4. సీమంతం చేసే విధానం
(A) పూజా కార్యక్రమం
✅ ముందుగా గణపతి పూజ, నవగ్రహ పూజ,
విశేషంగా గురు, చంద్ర, మరియు ఆశ్వినీ దేవతలకు
పూజలు నిర్వహిస్తారు.
✅ గర్భిణీ తల్లికి భర్త చేతులమీదుగా ఆశీర్వాద
జలాన్ని తలపై పోయడం (ఈ క్రియ బిడ్డ ఆరోగ్యానికి మంచిది).
✅ గర్భిణికి వేద మంత్రాలతో దైవ ఆశీర్వాదం.
✅ సీమంతం సమయంలో వేద పఠనం,
మంచి సంగీతం వినడం బిడ్డ మెదడుకు ఉత్తమం.
(B) కుటుంబ ఆనంద వేడుకలు
✅ కుటుంబ సభ్యులు గర్భిణీకి పట్టు బట్టలు,
ఆభరణాలు కానుకగా అందజేస్తారు.
✅ గర్భిణి ఆరోగ్యం, బిడ్డ భవిష్యత్తు కోసం
వృధ్ధులు ఆశీర్వదిస్తారు.
✅ ఆడపిల్లలు, కుటుంబ సభ్యులు గర్భిణికి
రకరకాల స్వీట్స్ తినిపించడం ఆనవాయితీ.
✅ బంధువులు, స్నేహితులు తాయెత్తులు,
పండ్లు, మిఠాయిలు అందజేయడం.
(C) వైద్యపరమైన ప్రాముఖ్యత (Scientific Importance)
📌 గర్భధారణ 6వ నుంచి 7వ నెలలో బిడ్డ
హార్మోన్ల అభివృద్ధి, మానసిక స్థితి మెరుగుపడే దశ.
📌 ఆహార నియమాలు, మానసిక ప్రశాంతత,
శుభ కార్యాల ప్రభావం బిడ్డ అభివృద్ధికి సహాయపడతాయి.
📌 శాస్త్రీయంగా, గర్భిణి సంతోషంగా ఉంటే
శిశువు ఆరోగ్యంగా పెరుగుతాడు.
📌 సీమంతం ద్వారా గర్భిణికి మానసిక భరోసా,
కుటుంబ మద్దతు లభిస్తుంది.
5. సీమంతం నాటి జీవన నియమాలు
✔ ఆహారం – పోషకాహారం ఎక్కువగా తినాలి
(పాలు, గింజలు, పండ్లు, డ్రైఫ్రూట్స్).
✔ మంచి సంగీతం, వేద మంత్రాలు వినడము
ఇది బిడ్డ మేధస్సును మెరుగుపరచుతుంది.
✔ దేవతల ఆశీర్వాదం తీసుకోవడం.
✔ ఆందోళన లేకుండా, సంతోషంగా ఉండడం.
✔ శుభం కలిగించే గ్రంథాలు చదవడం.
6. సీమంతం తరువాత పాటించాల్సిన జీవన విధానం
✅ ఆహారం – మెత్తగా, జీర్ణమయ్యేలా ఉండాలి.
✅ మానసిక ప్రశాంతత – ధ్యానం,
ప్రాణాయామం చేయడం మంచిది.
✅ ఆరోగ్య పరీక్షలు – గర్భిణి
ఆరోగ్య పరిస్థితిని గమనించడం.
✅ ధర్మాచరణ – భక్తి పాటలు,
మంత్ర జపం చేయడం.
7. హిందూ పురాణాల్లో సీమంతం ప్రస్తావన
📌 రామాయణంలో, సీతాదేవికి సీమంతం
శ్రీవత్స రాజ్యంలో ఘనంగా నిర్వహించబడింది.
📌 మహాభారతంలో, కుంతీదేవి, గాంధారి
తమ గర్భధారణలో ఈ కర్మ చేయించుకున్నట్లు పేర్కొనబడింది.
8. సీమంతం ఎవరు చేయించుకోవాలి?
✅ ప్రథమ కాన్పు (First Pregnancy)
గర్భిణి ఆరోగ్యం కోసం తప్పనిసరిగా చేయించాలి.
✅ ఇతర గర్భధారణలలోనూ కుటుంబ
సంప్రదాయాన్ని అనుసరించి చేయవచ్చు.
✅ ఆరోగ్యకరమైన బిడ్డ పుట్టాలనుకునే
దంపతులు చేయించుకోవచ్చు.
9. ఇతర దేశాల్లో సీమంతం
📌 భారతదేశంలోని అన్ని ప్రాంతాల్లో ఈ వేడుకను
భిన్నమైన పేర్లతో నిర్వహిస్తారు.
📌 అమెరికా, యుకె వంటి దేశాల్లో “Baby Shower”
అనే పేరుతో తల్లిని ఆనందపరిచే ఉత్సవంగా జరుపుతారు.
10. ముగింపు
సీమంతం అనేది గర్భిణీ తల్లి ఆరోగ్యాన్ని మెరుగుపరిచే,
భవిష్యత్ తరం బలంగా ఎదగడానికి ఉపయోగపడే అత్యంత
శ్రేయస్కరమైన సంప్రదాయం. తల్లి ఆరోగ్యంగా, ఆనందంగా
ఉండేలా చూసే సంప్రదాయమే సీమంతం.